Solid History İle Katı Modelin Hafızası

Katı modelleme yaparken sıklıkla kullanılan Boolean yani Union, Subtract ve Intersection komutlarıyla elde edilen bileşik nesne üzerinde daha sonra geriye dönüşümlü geometrik işlemler yapılamaz. Örneğin iki farklı nesne birleştirildikten sonra, sadece biri üzerinde boyutsal değişiklik mümkün değildir. Aynı durum birbirinden eksiltilmiş iki nesne için de geçerlidir. Boolean işlem tamamlanır ve bir daha üzerinde başka etkileşimli geometrik işlem yapılamaz. Tabii bu durum standart koşullarda böyledir. AutoCAD’in Solid History yeteneğini kullanarak bu olumsuzluğun üstesinden gelebilirsiniz. Solid History bağımsız bir komut değil katı model nesnelerine iliştirilmiş bir nesne özelliğidir. Bu özellik sayesinde, Boolean işlemler uygulanmış modeller üzerinde “parametrik” olarak çalışabilirsiniz. İki nesneden biri üzerinde diğerinden bağımsız olarak çalışmak mümkündür. Diğer nesnenin geometrisi etkileşimli ve otomatik olarak değişecektir.

Bir katı model nesnesini seçip Properties (Ctrl+1) paletini etkinleştirdiğinizde, paletin en altında Solid History bölgesini göreceksiniz. Burada iki ayar yer alır:


Fig.1

- History: Seçili katı nesnenin geçmişini kaydederek saklar. Bu sayede Boolean işlemler sonrası nesne üzerinde değişiklik yapmak mümkündür (SOLIDHIST):

• Record: Nesnenin geçmişini kaydedip saklar.
• None: Geçmişi saklamaz.
  

- Show History: Geçmişi saklanmış nesneleri kenar çizgileri halinde görüntüler. İmleci üzerine götürdüğünüzde ise siluet çizgileri de belirir (SHOWHIST). İki seçenek sunar:

• Yes: Geçmiş görüntüsü ekranda kalır.
• None: Geçmiş görüntüsü geçici olarak gizlenir.
  

Kaydedilip saklanan geçmişi daha sonra History ayarından kapattığınızda, geçmiş bilgisi bir daha geri gelmemecisine silinir. Show History için ise durum farklıdır, geçmişin görüntüsünü dilediğiniz an gösterip gizleyebilirsiniz.

Kaydedilip saklanmış nesne geçmişini etkinleştirmek için, geçmiş siluetini tıklayıp seçmeden önce klavyeden CTRL tuşunu basılı tutmak gerekir. Aksi taktirde bileşik nesnenin tümü seçili hale gelir ve AutoCAD parametrik çalışmaya olanak tanımaz.

Bu süreci basit bir örnekle ele alalım. Çizimde bir dikdörtgen prizma bir de silindir yer almakta. Bunların ara kesitini alıp, daha sonra parametrik olarak üzerlerinde düzenlemeler yapacağız:

1. Box komutunu kullanarak 600x400x200 boyutunda bir dikdörtgen prizma çizin.

2. Cylinder komutunu kullanarak 150 birim yarıçaplı ve 150 birim yüksekliğinde bir silindir çizin.

3. Silindirin üst merkezini dikdörtgenin üst köşelerinden birine yerleştirin.


Fig.2

4. Her iki nesneyi de seçtikten sonra Properties (Ctrl+1) paletini etkinleştirin.

5. Solid History bölgesinden History ayarını Record olarak belirleyin.

6. Show History ayarını Yes olarak belirleyin.

7. Subtract komutunu verin.

8. Dikdörtgen prizmayı tıklayıp seçin ve Enter ile onaylayın.

9. Silindiri tıklayıp seçin ve Enter ile onaylayın.

10. Silindir dikdörtgen prizmanın içinden eksiltilmiş, ancak kenar çizgileriyle geçmişi saklı olarak bekliyor olacaktır. Herhangi bir noktasından seçtiğinizde her iki nesne de seçili hale gelerek parametrik çalışmaya izin vermeyecektir. Esc ile çıkın.


Fig.3

11. Bu kez parametrik çalışma yoluna gideceğiz. Klavyeden CTRL tuşunu basılı tutarken, silindirin kenar veya siluet çizgilerinden birini tıklayın.

12. Silindirin geçmişi canlanacak ve gereken yerlerinde Grip yani düğüm noktaları etkinleşecektir (gizmo da tabii). Artık bu noktalardan sürükleyerek hızlı düzenleme işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz. Örneğimizde yarıçapı tanımlayan grip noktalarından birinden tutup 150 birim sürükleyin. Daha önceden yapılmış olan Boolean işlemin kendini güncellediğini göreceksiniz.


Fig.4

13. Diğer AutoCAD komutlarını da nesne üzerinde uygulayabilirsiniz. Gerektiğinde gizmo değiştirerek de çalışabilirsiniz. Örneğin silindiri büyülttükten sonra Z ekseninde 50 birim aşağı çekin. Sonuç olarak, çıkartma işleminde kullanılan silindir üzerinde yapacağınız bütün geometrik düzenlemeler, dikdörtgen prizma üzerinde kendisini gösterecektir.


Fig.5

14. İşlemi bir de tam tersinden gerçekleştirelim. Esc ile çıkın ve bu kez Ctrl tuşu basılıyken dikdörtgen prizmayı tıklayıp seçin.

15. Grip noktalarından sürükleyerek boyunu 100 birim aşağı çekin. O bölgede dikdörtgen prizma, adeta silindir gerçekte varmışçasına kesilerek kısalacaktır.


Fig.6

16. İşlemin tamamlandığını düşünüyorsanız, Show History ayarını geçici olarak No olarak değiştirip ekranı bir miktar temizleyebilirsiniz. Sonuca vardığınız emin olana değin History ayarı Record olarak kalmasında yarar vardır.


Fig.7